Pętla for
Diagram pętli for
Pętla for (ang. dla) jest rozwinięciem pętli while o instrukcję wykonywaną przed pierwszym obiegiem oraz dodatkową instrukcję wykonywaną po każdym przebiegu - najczęściej służącą jako licznik obiegów. Często zmienną liczącą kolejne wykonania ciała pętli nazywa się iteratorem.
for (wyrażenie1; wyrażenie2; wyrażenie3) {
instrukcje;
}
Przed pierwszym sprawdzeniem warunku pętli wykonane zostanie wyrażenie1 (na diagramie oznaczone przez literkę A), następnie sprawdzony zostanie warunek umieszczony w wyrażeniu2 (literka B). Dopóki warunek będzie miał niezerową wartość logiczną, wykonywane będzie ciało pętli ograniczone klamrami, oraz - po każdym obiegu - wyrażenie3. Jeśli wyrażenie2 na początku jest fałszywe, ciało pętli nie wykona się wcale. Każde z wyrażeń można opuścić - zamiast nich domyślnie występować będzie wartość niezerowa. Ominięcie wszystkich wyrażeń doprowadzi więc do powstania nieskończonej pętli.
Przykład
int x;
for (x = 10; x > 0; x--)
{
printf(".");
}
Powyższa pętla jest równoważna przykładowi podanemu przy pętli while. Przed sprawdzeniem warunku zmienna x zainicjalizowana zostanie wartością 10. Następnie sprawdzony będzie warunek, który w tym przypadku zwróci wartość niezerową. Wykonane zostanie ciało pętli - na standardowe wyjście wydrukowana zostanie kropka. Następnie wykonana zostanie trzecia instrukcja - dekrementacja wartości x. Pętla wykona się dziesięciokrotnie, a zmienna x, służąca w tej pętli za iterator, po jej zakończeniu będzie miała wartość 0.
Instrukcja switch
Instrukcją switch (ang. przełącznik) zastąpić można wielokrotne wywoływanie instrukcji warunkowej if np. dla różnych wartości tej samej zmiennej - przykładowo, gdy zmienna może przyjąć 10 różnych wartości, a dla każdej z nich należy podjąć inne działanie.
switch (wyrażenie) {
case wartość1 :
instrukcje;
[break;]
case wartość2 :
instrukcje;
[break;]
default :
instrukcje;
[break;]
}
Wyrażenie najczęściej jest zmienną o określonej wartości. Jeśli tą wartością jest wartość1, wykonywane są instrukcje następujące po odpowiedniej etykiecie case aż do następnej instrukcji przerywającej, z reguły break (instrukcja ta nie musi występować na zakończenie każdego bloku rozpoczętego przez case - wykonany zostanie wtedy kod następnych przypadków). Przypadek default jest opcjonalny, określa instrukcje wykonywane, gdy wartość zmiennej nie jest równa żadnemu z wyszczególnionych przypadków.
Przykład
int x;
scanf("%d", &x);
switch(x)
{
case 1:
printf("jeden");
break;
case 2:
printf("dwa");
break;
default:
printf("coś innego");
break;
}
Powyższa instrukcja switch wczyta liczbę ze standardowego wejścia i wyświetli "jeden", jeśli podana liczba to 1, "dwa" jeśli podano 2 oraz "coś innego", jeśli podano jakąkolwiek inną wartość liczbową. W przypadku, gdyby program nie zawierał instrukcji break, podanie wartości 1 spowodowałoby wyświetlenie zarówno "jeden", jak i "dwa" oraz "coś innego".
Funkcje
Funkcje w C tworzy się za pomocą następującej składni:
[klasa_pamieci] [typ] nazwa([lista_argumentów])
{
instrukcje;
[return wartość;]
}
Klasa pamięci, określenie zwracanego typu oraz lista argumentów są opcjonalne. Jeżeli nie podano typu, domyślnie jest to typ pusty void, a instrukcję return kończącą funkcję i zwracającą wartość do funkcji nadrzędnej można pominąć. Listę argumentów tworzą wszystkie zmienne (zarówno przekazywane przez wartość jak i wskaźniki) wraz z określeniem ich typu. Dozwolona jest rekurencja, nie ma natomiast możliwości przeciążania funkcji (wprowadzonego m.in. w C++).
Przykład
int kwadrat(int x)
{
return x*x;
}
Ta prosta funkcja zwraca podaną do niej liczbę podniesioną do kwadratu. Typ przekazanej do niej zmiennej oraz typ zwracany określony jest jako int. Definicja funkcji umieszczona musi być w głównej przestrzeni (poza wszelkimi innymi funkcjami), a wywoływać ją można z każdego miejsca w programie. Przykładowo, aby zmiennej n przypisać wartość kwadratu z 16, wywołać należy: int n = kwadrat(16);.
Przykłady
Hello, world
#include <stdio.h>
int main(void)
{
printf ("Hello, world!\n");
return 0;
}
W powyższym kodzie:
- Dyrektywa #include włącza do pliku zawartość odpowiednich plików nagłówkowych - w tym przypadku pliku stdio.h, zawierającego m.in. prototyp funkcji printf.
- Główna funkcja nazywa się zawsze main. Zwraca ona wartość typu całkowitoliczbowego - int, w tym przypadku 0.
- Za wyprowadzenie wyniku na standardowe wyjście (zwykle na ekran) odpowiedzialna jest funkcja printf.
- Łańcuch tekstowy zamyka się w cudzysłowach: "łańcuch".
- Znak nowej linii zapisuje się jako "\n".
Ciekawostki
Corocznie organizowany jest konkurs IOCCC (International Obfuscated C Code Contest) prezentujący najbardziej "zaciemnione" (trudne do odczytania) programy w języku C.
Na podstawie: The Development of the C Language