Kompilacja (informatyka)

Kompilacja to proces automatycznego tłumaczenia kodu napisanego w jednym języku programowania na drugi. Dane wejściowe najczęściej nazywa się kodem źródłowym. Program wykonujący tłumaczenie to kompilator. Przeważnie kompilacja jest częścią większego procesu tłumaczenia, a tworzony w jej trakcie kod wynikowy jest przekazywany do innych programów (np. linkera), możliwe jest jednak tłumaczenie do postaci zrozumiałej dla człowieka.

Nazwa kompilacja na co dzień jest używana w kontekście tłumaczenia z języka wyższego poziomu na język niższego poziomu. Tłumaczenie w odwrotnym kierunku określa się terminem dekompilacji.

 Zastosowania

Typowe zastosowania kompilacji:

• Tłumaczenie kodu programu w postaci czytelnej dla człowieka na zbiór rozkazów maszynowych, które mogą być wykonane przez procesor komputera lub maszynę wirtualną.
• W części języków interpretowanych kompilacja jest częścią procesu wykonywania (np. PHP lub SQL w niektórych serwerach DB).
• Konwersja między językami programowania.

 Etapy kompilacji

Proces kompilacji składa się z dwóch faz podzielonych na kilka etapów:

• Faza wstępna - odczyt i analiza kodu źródłowego na podstawie reguł danego języka. Efektem jego pracy jest tzw. reprezentacja pośrednia kodu źródłowego, mająca przeważnie postać grafu lub drzewa zależności.
• Analiza leksykalna - rozdzielenie kodu źródłowego na elementarne jednostki języka programowania zwane tokenami.
• Analiza składniowa - kontrola, czy ułożenie tokenów nie łamie reguł danego języka programowania (czy kod źródłowy był poprawny składniowo)
• Analiza semantyczna - określenie znaczenia poszczególnych tokenów. Przykładem może być sprawdzanie, czy nie występuje niezgodność typów.
• Faza końcowa - na podstawie reprezentacji pośredniej generowany jest kod wynikowy.
• Optymalizacja - reprezentacja pośrednia jest upraszczana tak, aby otrzymany na jej podstawie charakteryzował się pewnymi cechami (np. większą wydajnością lub mniejszą objętością).
• Generacja kodu.